Od hałasu nie da się ustrzec. Gdzie toczy się życie, tam też królują dźwięki, a gdzie praca wre, tam zawsze wkrada się chwilowy nieporządek. Kiedy jednak w miejscu pracy takim nieporządkiem staje się nadmierna liczba decybeli, polskie przepisy BHP przychodzą z pomocą. My pomagamy w ich realizacji.
Szkodliwe rezultaty
Takie regulacje nie powstają bez powodu; bez względu na źródła, zbyt długotrwały i/lub nadmierny hałas, nie ogranicza swej destrukcyjnej roli do niszczenia słuchu, obejmując swym zasięgiem również wpływ na psychiczną wydolność, funkcje motoryczne, a nawet… umiejętności wzrokowe w zakresie rozróżniania kolorów!
Jaką miarą odmierzycie…
Skala decybeli w miejscu pracy domaga się obowiązkowych pomiarów. Szczególnie w razie wątpliwości co do jego natężenia, aczkolwiek dobrze jest przeprowadzać je regularnie mimo braku podejrzeń. Nasze akredytowane przez PCA laboratorium służy także w tym względzie.
Proszę pamiętać, że wszyscy producenci maszyn są prawnie zobligowani do wyszczególnienia w instrukcji obsługi, jaki poziom decybeli osiąga dane urządzenie. To jednak, rzecz jasna, wisienka na torcie w kwestii hałasu. Jego źródeł jest (zwłaszcza w środowisku pracy) znacznie więcej, a wśród nich, same maszyny mogą nie wnieść żadnego hałaśliwego wkładu.
Przepisy BHP dotyczące hałasu w zakładach pracy
Dobór ŚOI
A w największym skrócie, dobór środków ochrony indywidualnej poprzez dobór środków ochrony słuchu. Przy tej okazji, powinni zwrócić Państwo szczególną uwagę na tzw. poziom tłumienia, podany zawsze w dB i widniejący w specyfikacji dowolnego produktu z tej kategorii. Również i ów poziom nie może przekroczyć prawnie ustalonych wartości, a zatem pozostaje jedynie porównanie go do poziomu hałasu panującego w zakładzie pracy. Tak zyskają Państwo rozeznanie, czy dany środek ochrony jest odpowiedni.
Ponadto, stosowanie środków ochrony słuchu nie zwalnia z uwzględnienia hałasu na skierowaniach lekarskich. Ochronniki nie eliminują przesytu dźwięków, a zaledwie niwelują go – dlatego jest to konieczne.
Tak zwane NDN
Innymi słowy, Najwyższe Dopuszczalne Natężenie. Rozporządzenie wieści, że parametr ten wynosi 85 decybeli i nie więcej. Wartość ta odnosi się do ośmiogodzinnego, dobowego lub tygodniowego czasu pracy, lecz z rozporządzenia dowiemy się także o:
- Maksymalnym poziomie dźwięku A (nie wyżej niż 115 dB)
- Szczytowym poziomie dźwięku C (nie wyżej niż 135 dB)
Te dwa parametry mają jednak zastosowanie w znikomej ilości przypadków, wobec czego nadrzędną wartością pozostaje ta wymieniona jako pierwsza. Co ważne, jeśli hałas w miejscu pracy przewyższa 80 dB, pracodawca zobowiązany jest do wyposażenia pracowników w środki ochrony słuchu. Co równie ważne – ich stosowanie bądź nie, to już sprawa ich wolnej woli.
W razie potrzeby, OIP w Szczecinie opracował specjalistyczny kalkulator, który pomaga w oszacowaniu dziennej dawki hałasu i tego, czy jest ona szkodliwa.
Przepisy BHP dotyczące hałasu w zakładach pracy
Garść faktów
Na koniec można wspomnieć również o hałasach, których ludzkie ucho najczęściej nie wychwytuje, choć potrafią one niszczyć słuch (i nie tylko) na zasadzie kropli skonfrontowanej ze skałą. To hałas infradźwiękowy oraz hałas ultradźwiękowy. Całe szczęście, nasze pomiary wychwytują je skuteczniej niż uszy.
BHP zabrania pracy w warunkach podwyższonego hałasu, jeśli praca ta odbywa się w godzinach nadliczbowych. Ponadto, specjalną ochroną zostały objęte kobiety w ciąży. NDN wynosi w ich przypadku 65 dB, stanowiąc wartość bezwzględną, co oznacza, że nawet użycie ochrony słuchu nie zmienia aktualności zakazu.
Przepisy BHP dotyczące hałasu w zakładach pracy – Podsumowując:
Dopuszczalne normy natężenia
Najwyższe dopuszczalne natężenie hałasu – odniesione do 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy – wynosi 85 dB, przy czym wartość progu działania wynosi 80 dB. Choć przepisy r.b.n.h. podają wartość, nie określają pojęcia „wartości progu”. Jak się wydaje, powinno się traktować wartość 80 dB jako sygnał alarmowy zbliżania się do niebezpiecznego progu NDN. Do określenia dokładnych wartości hałasu dopuszczalnego trzeba brać pod uwagę m.in. czas działania hałasu oraz jego maksymalne i szczytowe wartości.
Wartości te są następujące:
- dla poziomu ekspozycji na hałas odniesionego do 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy lub poziomu ekspozycji na hałas odniesionego do tygodnia pracy – wartość NDN wynosi 85 dB;
- maksymalny poziom dźwięku A nie może przekroczyć 115 dB;
- szczytowy poziom dźwięku C nie może przekroczyć wartości 135 dB.
Uważa się, że ekspozycja na hałas przekraczający 80 dB jest możliwa bez uszczerbku dla zdrowia w przypadku stosowania przerw w pracy lub ograniczania czasu pracy, dlatego w przypadku przekroczenia wartości progów działania, pracodawca jest obowiązany zaplanować i podjąć działania zmniejszające ryzyko zawodowe. Praca w ciągłym hałasie w granicach 95-100 dB nie może trwać dziennie dłużej niż 40-100 minut, zaś praca w hałasie do 110 dB – nie dłużej niż 10 minut dziennie.
